knowledge

သုက်ထွက်မြန်တဲ့ အမျိုးသားများ ကုသမှုခံယူဖို့ လိုအပ်လာပြီဆိုရင်…

အသက်ငယ်စဉ် သို့မဟုတ် လိင်ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အတွေ့အကြုံသိပ်မရှိတဲ့သူတွေမှာ သုက်ထွက်မြန်တဲ့ ပြဿနာ အဖြစ်များပါတယ်။ အစပိုင်းမှာ တစ်ခါတရံ သုက်ထွက်မြန်သွားတာကတော့ အမျိုးသားအများစု ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ပုံမှန်ပြဿနာဆိုပေမယ့် အမြဲလိုလို ဖြစ်နေတာဆိုရင်တော့ ကိုယ့်မှာ ချို့ယွင်းချက်တစ်ခုခု ရှိနေတာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အကယ်လို့ ကိုယ့်မှာ ဘယ်လိုပြဿနာရှိလဲဆိုတာ သေချာမသိဘူးဆိုရင်တော့ အမျိုးသားရောဂါကုဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆီးနဲ့ကျောက်ကပ် အထူးကုဆရာဝန်ဆီမှာ သွားရောက်ပြသ စစ်ဆေးကြည့်သင့်ပါတယ်။

ဆရာဝန်အနေနဲ့ ဘာတွေစစ်ဆေးမှာလဲ။
အရင်ဆုံး လူနာရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ မိသားစုရာဇဝင်၊ သောက်နေတဲ့ ဆေးပြင်းများရှိမရှိ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စွမ်းဆောင်နိုင်ခြင်း (ထောင်မတ်ခြင်း) ရှိ၊ မရှိ စတာတွေကို မေးမြန်းမှာဖြစ်ပါတယ်။ သုက်လွှတ်မြန်ခြင်းသာမက လိင်တံထောင်မတ်နိုင်စွမ်းပါ ကျဆင်းနေပြီဆိုရင်တော့ ဆရာဝန်အနေနဲ့ သွေးဖောက်စစ်ပြီး ကျားဟော်မုန်း (တက်စတိုစတီရုန်းဟော်မုန်း) ပမာဏကို စစ်ဆေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပမာဏထက် လွန်စွာ နည်းနေပြီဆိုရင် ဟော်မုန်းအစားထိုး ကုထုံးများဖြင့် ကုသမှုခံယူဖို့ အကြံပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဟော်မုန်းအစားထိုး ကုသမှုခံယူခြင်း
ဝေဒနာရှင်ရဲ့ သွေးကိုစစ်ဆေးကြည့်တဲ့အခါ ကျားဟော်မုန်းပမာဏသည် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံပမာဏ (300-1000 ng/dL) ထက် အလွန်နည်းနေတယ်လို့ တွေ့ရပြီဆိုမှသာ ကျားဟော်မုန်းအစားထိုးကုသမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။ ကုထုံးမှာဆိုရင်
ကျားဟော်မုန်း ဂျယ်လ်လိမ်းခြင်း
ကျားဟော်မုန်း ဆေးရည်ကပ်ခွာကပ်ခြင်း
ကျားဟော်မုန်း ဆေးရည်ထိုးသွင်းခြင်း ဆိုပြီး နည်းလမ်း (၃) မျိုးရှိပါတယ်။
ဂျယ်လ်လိမ်းခြင်းနှင့် ကပ်ခွာကပ်ခြင်း နည်းလမ်းတွေဟာ ဟော်မုန်းအစားထိုးကုထုံးရဲ့ အန္တရာယ်အကင်းဆုံးလို့ ယူဆလို့ရပြီး ဆေးရည်ထိုးသွင်းခြင်းကတော့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအနည်းငယ်ရှိနိုင်သလို ဆရာဝန်နဲ့သာ သေချာပြသပြီး ဆေးထိုးလို့ရပါတယ်။ ဒီနည်းလမ်း (၃) ခုလုံးဟာလည်း နှစ်ရှည်လများ အချိန်ကြာအောင် လုပ်ရမယ့် နည်းလမ်းတွေဖြစ်ပြီး ခဏတာလုပ်ရုံနဲ့ ပြီးပြတ်သွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဆေးရည်ထိုးသွင်းခြင်းနည်းလမ်းကို အသက် (၄၀) နောက်ပိုင်းအရွယ် အမျိုးသားတွေကိုသာ အဓိကဦးတည်ပြီး ကုသပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာများကို ဖြေရှင်းခြင်း
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာဆိုတာ ဝေဒနာရှင်အတွက် လိင်ဆက်ဆံတဲ့အခါ သွားပြီးအနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ၊ ရောဂါတွေကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ – သွေးတိုး၊ ဆီးချို၊ နှလုံးရောဂါရှိသူတွေမှာ ရောဂါကြောင့် သို့မဟုတ် သောက်နေတဲ့ ဆေးပြင်းတွေကြောင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာ အားနည်းသွားတာမျိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဓိက ရောဂါကို ထိန်းချုပ်ဖို့လိုတဲ့အတွက် ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် ဆေးပြောင်းသောက်တာ၊ ဆေးဝါးကုသမှုမခံယူခြင်း၊ အစားအသောက် ဆင်ခြင်စားသုံးခြင်းမရှိဘဲ ရောဂါကို ပစ်ထားရင်တော့ ပိုပြီးဆိုးလာမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လူနာရှင်ဆီမှာ ဘယ်လိုရောဂါတွေ ရှိလဲဆိုတာပေါ် မူတည်ပြီး ဆရာဝန်အနေနဲ့ သင့်တော်တဲ့ တခြားဆရာဝန်ဆီကို လွှဲပြောင်းပြသဖို့ အကြံပေးပါလိမ့်မယ်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ထိန်းချုပ်ခြင်း
ဒါကတော့ လူငယ်တွေမှာ အများဆုံးတွေ့ရတတ်တဲ့ ပြဿနာတွေပါ။ ခန္ဓာကိုယ်က ကောင်းစွာစွမ်းဆောင်နိုင်သော်လည်း စိတ်ဖိစီးမှုတွေ၊ အစိုးရိမ်လွန်ကဲတာတွေ၊ စိတ်လှုပ်ရှားမှု လွန်ကဲတာတွေ၊ ညအိပ်မမှန်တာတွေကြောင့် ဦးနှောက်ရဲ့ လှုံ့ဆော်မှု ကမောက်ကမဖြစ်ပြီး လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။

ပြဿနာက အရမ်းမကြီးမားဘူးဆိုရင်တော့ ပုံမှန်တရားထိုင်တာ၊ လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်တာ၊ ယောဂလုပ်တာ၊ စိတ်ဖိစီးမှုလျှော့ချတာမျိုးသာ အကြံပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လူနာရှင်ရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေက တော်တော်ဆိုးရွားနေတယ်လို့ သံသယရှိရင်တော့ စိတ်ရောဂါအထူးကုဆရာဝန် သို့မဟုတ် အကြံပေးတိုင်ပင်ခံတွေနဲ့ ပြသကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆရာဝန်အနေနဲ့ ဝေဒနာရှင်ခံစားနေရတဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ မကောင်းတဲ့ စိတ်ခံစားချက်များကို ဘယ်လိုထိန်းချုပ်ရမလဲ၊ ပြဿနာတစ်ခုကို ကောင်းတဲ့ ဘက်က ဘယ်လိုရှုမြင်ရမလဲ၊ စိတ်ကို ပေါ့ပါးလန်းဆန်းစေဖို့နဲ့ အကောင်းမြင်စိတ်စွမ်းအားများ မွေးမြူနိုင်ဖို့ စိတ်နဲ့ ခန္ဓာလေ့ကျင့်ခန်းတွေကို အကြံပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အကယ်လို့ ကိုယ့်ချစ်သူနဲ့ အဆင်မပြေတဲ့ ကိစ္စတွေရှိနေတာမျိုးဆိုရင်လည်း ချစ်သူနှစ်ဦးလုံးနဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီး ပြဿနာအရင်းခံတွေကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းလို့ရမလဲ ဆိုတာ အကြံပေးပါလိမ့်မယ်။

မိမိဘာသာရော ကုသလို့ရလား။
ဒီနေရာမှာ ကုသလို့ရတာထက် ပြဿနာကို ထိန်းချုပ်တာလို့ သုံးရင် ပိုမှန်ပါလိမ့်မယ်။ အကယ်လို့ ကိုယ့်ရဲ့ ပြဿနာက တစ်ခါတလေမှသာ ဖြစ်တာမျိုး၊ ကိုယ်က အသက်ငယ်နေတယ်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သန်တယ်၊ မြန်တယ်လို့ ခံယူထားရင် ဒီနည်းလမ်းတွေ လုပ်ကြည့်လို့ ရပါတယ်။

လိင်ဆက်ဆံခြင်းမစတင်မီ အနည်းဆုံး ၂နာရီအလိုခြားပြီး တစ်ကြိမ် လက်နဲ့အာသာဖြေ သုက်လွှတ်ပေးပါ။
လိင်ဆက်ဆံတဲ့အခါ ကွန်ဒုံးစွပ်ပြီး ဆက်ဆံပါ။ ကွန်ဒုံးအသုံးပြုတဲ့အခါ လိင်အင်္ဂါရဲ့ ပွတ်တိုက်မှုဟာ လျော့နည်းသွားတဲ့အတွက် လိင်စိတ်ဆန္ဒပြီးမြောက်မှုကို အနည်းငယ် ထိန်းချုပ်နိုင်ပါတယ်။
လိင်ဆက်ဆံတဲ့အခါ မြင်းတစ်ကောင်လို ဒုန်းစိုင်းမရပ်မနား ဆက်ဆံတာမျိုး မလုပ်ပါနဲ့။ ဖြည်းဖြည်းချင်းပဲ သွားပါ။ ပြီးချင်လာပြီလို့ ခံစားရရင် ခဏ ရပ်လိုက်ပြီး ပုံစံပြောင်းတာမျိုး၊ အနားယူတာမျိုး လုပ်ပါ။
လိင်ဆက်ဆံတဲ့အခါ ခံစားမှုအနည်းငယ်လျော့သွားစေပြီး ထုံကျဉ်စေတဲ့ လိမ်းဆေးတွေကို ဆေးဆိုင်တွေမှာ မေးမြန်းပြီး အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအနေနဲ့ လိင်ဆက်ဆံပြီး အချိန်အနည်းငယ်ထိ လိင်အင်္ဂါတစ်ဝိုက်မှာ ခံစားနိုင်မှုမရှိတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အပြာရုပ်ရှင်တွေမှာလို အပြင်လောကမှာ လိင်မှုကိစ္စပြုတယ်ဆိုတာ အမြဲအဆင်ပြေချောမွေ့နေတဲ့ အရာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ယောက်ျားလေးပဲ ဆိုပြီး ဘာမှမပြောဘဲ ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေတာမျိုး မလုပ်ပါနဲ့။ ဆေးခန်းပြရမှာ မရှက်ပါနဲ့။ ဆေးခန်းမပြဘဲ ဒီအတိုင်း ကျိတ်ခံစားနေတာကမှ စိတ်ရော၊ ခန္ဓာကိုယ်ကိုပါ ပိုပြီး ထိခိုက်စေမှာပါ။

ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ Dr. Phyo Wai Lynn
ရေးသားသူ Ye Myo Myat